مدیریت دانش

مدیریت دانش

مدیریت دانش یعنی استفاده خلاق، مؤثر و کارآمد از کلیه دانش‌ها و اطلاعات در دسترس سازمان به نفع مشتری  و در نتیجه به سود سازمان.

نظام مدیریت دانش Knowledge management – KM و یا سیستم مدیریت دانش سازمانی، یک فرآیند استراتژیک است که به کمک ابزارها، فرآیندها و فن‌آوری‌های مختلف، اطلاعات و دانش موجود در یک سازمان را برای افزایش بهره‌وری و نوآوری بهره‌برداری می‌کند.

شرکت مهندسی پویندگان ایمنی و کیفیت به عنوان مشاور مدیریت دانش Knowledge management آماده ارائه خدمات پیاده سازی این سیستم در شرکت ها می باشد.

ما درباره ماسابقه اجرای سامانه مدیریت دانش در شرکتهای بزرگ و معتبری مانند:

صنایع ملی مس، مجتمع طلای موته، آرمان گهر سیرجان، نام آوران سمنان، نصر کردستان، شرکت توسعه و سرمایه گذاری کیش، آب کیش، رینگ سایپا، بهنوش و … را دارا می باشیم.

شرکت مهندسی پویندگان به عنوان مشاور برای اجرای مدیریت دانش با تحليل شكاف استراتژيك و شكاف دانش در اجرای پروژه ها به صورت اثربخش همکاری می نماید.

ما برای پیاده سازی این نظام در شرکت ها از متدولوژی های شناخته شده و یا استاندارد مدیریت دانش یا ISO 30401 بسته به درخواست کارفرما استفاده می کنیم.

استاندارد ISO 30401 یک نظام مدیریتی است که الزامات مورد نیاز برای طرحریزی، اجرا و پیاده‌سازی، نگهداری، ارزیابی و بهبود یک سیستم مدیریت موثر دانش در سازمان‌ها را ارائه می‌دهد.

کلیه الزامات استاندارد مدیریت دانش استاندارد ISO 30401 صرف‌نظر از نوع یا اندازه سازمان یا محصولات و خدماتی که ارائه می‌دهد، در هر سازمانی قابل اجرا است.

با این وجود این استاندارد به نسبت سایر متدولوژی های مدیریت دانش جزئیات کمتری ارائه می کند.

مراحل پیاده سازی مدیریت دانش چیست؟

طرحریزی و پیاده‌سازی این سیستم به عنوان یک راهبرد کلان در سازمان‌ها، نیازمند مراحل و فرآیندهای دقیق و متداول است.

ما به عنوان یک شرکت مشاور و مجری اجرای پروژه های مدیریت دانش سازمانی از مراحل و متدولوژی های مناسبی استفاده می کنیم که در زیر به برخی از این مراحل برای پیاده سازی این نظام اشاره می‌شود.

شایان ذکر است مراحل و فازهای اجرای مدیریت دانش بسته به متدولوژی و یا استاندارد استفاده شده برای طرحریزی این نظام متفاوت است.

۱. تعیین استراتژی:

در این مرحله، باید اهداف و استراتژی‌های مدیریت دانش سازمانی برای سازمان مشخص شود.

این شامل:

• تعیین اولویت‌ها،
• تعیین منابع مالی و انسانی
• تعیین خط‌مشی‌ها

می‌شود.

۲. جمع‌آوری دانش:

این مرحله شامل شناسایی، جمع‌آوری و ثبت دانش‌های موجود در سازمان است.

این مرحله می‌تواند از طریق:

• مصاحبه‌ها،
• نظرسنجی‌ها،
• گفتگوها
• سایر روش‌های جمع‌آوری دانش

انجام شود.

۳. ذخیره سازی و سازماندهی دانش:

در این مرحله، دانش جمع‌آوری شده باید در پایگاه داده‌ها یا سیستم‌های مدیریت دانش ذخیره شود و به گونه‌ای سازماندهی شود که به راحتی قابل دسترسی باشد.

۴. انتقال دانش:

این مرحله شامل انتقال دانش به افراد مورد نیاز در سازمان است.

این موضوع می‌تواند از طریق آموزش‌ها، کارگاه‌ها، مربی‌گری و سایر روش‌های آموزشی انجام شود.

۵. انتشار دانش:

در این مرحله، دانش باید به افراد واجد شرایط در سازمان منتقل شود تا بتوانند از آن بهره‌مند شوند.

این می‌تواند از طریق:

• سامانه‌های داخلی،
• وب‌سایت‌ها،
• گزارش‌ها
•  سایر روش‌های انتشار دانش

انجام شود.

با پیاده‌سازی موفق این سیستم، سازمان‌ها می‌توانند از دانش داخلی خود بهره‌وری بیشتری کسب کرده و به رشد و توسعه پایدار دست یابند.

مزایای اجرای نظام مدیریت دانش چیست؟

یک پرسش مهم این است که چرا باید مدیریت دانش را اجرا کنیم؟

1. افزایش بهره‌وری:

با این سیستم، سازمان‌ها قادرند بهتر از دانش داخلی خود بهره ببرند، از تکرار کارها جلوگیری کنند و فرآیندهای خود را بهبود بخشند.

2. تسهیل انتقال دانش:

ایجاد سیستم‌ها و فرآیندهای مدیریت دانش، انتقال دانش بین افراد را تسهیل می‌کند، که موجب جلوگیری از از دست رفتن دانش سازمانی می‌شود.

3. تسریع فرآیند تصمیم‌گیری:

دسترسی به دانش مناسب در زمان مناسب می‌تواند فرآیند تصمیم‌گیری را تسریع ببخشد و بهبود بخشد.

4. تشویق نوآوری:

با به اشتراک گذاری دانش و ایده‌ها، می‌توان محیطی را برای تشویق نوآوری و خلاقیت فراهم کرد.

ریسک‌های اجرای پروژه مدیریت دانش:

• مقاومت فرهنگی و عدم تقبل:

برخی از افراد ممکن است به اشتراک گذاری دانش و تغییر فرهنگ سازمانی مقاومت نشان دهند که می‌تواند فرآیند پیاده‌سازی را مختل کند.

• عدم تامین منابع کافی:

پیاده‌سازی این نظام نیازمند منابع مالی، انسانی و فنی مناسب است.

عدم تامین این منابع می‌تواند موجب شکست پیاده‌سازی شود.

• مشکلات فنی و فناوری:

استفاده از فناوری‌های مدیریت دانش، ممکن است با چالش‌های فنی و فناوری مواجه شود که نیاز به راه‌حل‌های مناسب دارد.

• حریم خصوصی و امنیت داده:

با افزایش انتقال و به اشتراک گذاری دانش، ریسک‌های امنیتی و حریم خصوصی نیز افزایش می‌یابد که نیازمند راه‌کارهای حفاظتی است.

مبانی و فن آوری های پیاده سازی مدیریت دانش:

ما به عنوان شرکت مشاور برای اجرای مدیریت دانش از فن آوری های مناسب برای اجرای این نظام مدیریتی استفاده می کنیم،

مبانی این نظام و استفاده از فناوری‌های مناسب می‌تواند بهبود قابل توجهی در فرآیند به اشتراک گذاری و مدیریت دانش داشته باشد.

برخی از فناوری‌هایی که برای مدیریت دانش مناسب هستند عبارتند از:

1. سیستم‌های مدیریت دانش (Knowledge Management Systems):

این سیستم‌ها امکان ذخیره، جستجو، به اشتراک گذاری و مدیریت دانش در سازمان را فراهم می‌کنند.

2. پایگاه دانش (Knowledge Base):

این سیستم‌ها به اطلاعات و دانش مربوط به سازمان دسترسی فراهم می‌کنند و به افراد کمک می‌کنند تا به سرعت به دانش مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.

3. سیستم‌های هوش مصنوعی (Artificial Intelligence):

از جمله تکنولوژی‌هایی که در این سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند، الگوریتم‌ها و سیستم‌های هوش مصنوعی برای استخراج اطلاعات از داده‌ها و دانش مورد استفاده قرار می‌گیرند.

4. سیستم‌های یادگیری ماشینی (Machine Learning Systems):

این سیستم‌ها به تحلیل داده‌ها و استخراج الگوهای مفید برای مدیریت دانش کمک می‌کنند.

5. سیستم‌های مدیریت اسناد (Document Management Systems):

این سیستم‌ها به مدیریت و سازماندهی اسناد و اطلاعات مرتبط با دانش سازمانی کمک می‌کنند.

ما به عنوان مشاور پیاده سازی این سیستم  به سازمان ها برای برای انتخاب فناوری‌های مناسب برای اجرای مدیریت دانش کمک می کنیم.

به این منظور لازم است ابتدا:

• نیازهای ویژه سازمان،
• اهداف مدیریت دانش
•  قابلیت‌ها و محدودیت‌های هر فناوری

را بررسی کرده و سپس فناوری‌هایی را انتخاب کنیم که بهترین تطابق را با نیازهای شما دارند.

همچنین، باید به امنیت، قابلیت گسترش و انطباق با سیاست‌ها و استانداردهای مربوط به مدیریت دانش در نظر گرفته شود.

روش های پیاده سازی مدیریت دانش در شرکتها چیست؟

نقشه راه مدیریت دانش، متدولوژی‌ها و روش های اجرای پروژه های مدیریت دانش چیست؟

ما به عنوان یک شرکت مشاور و مجری پیاده سازی نظام مدیریت دانش از روش های مختلفی برای اجرای این پروژه ها استفاده می کنیم.

متدولوژی ها در واقع نقشه راه پیاده سازی مدیریت دانش سازمانی هستند.

مشهورترین متدولوژی هایی که ما برای اجرای مدیریت دانش استفاده می کنیم به شرح ذیل است.

1. متدولوژی SECI:
– این متدولوژی برای اجرای مدیریت دانش بر اساس چهار مرحله اصلی تبادل دانش تاکید دارد که شامل:

• انتقال دانش تلفیقی (تبادل دانش اجتماعی)،

• انتقال دانش تعبیه‌شده (تبادل دانش فرمال)،

• انتقال دانش تفکری (تبادل دانش تکنیکی)

•  انتقال دانش تجربی (تبادل دانش تجربی) می‌شود.

– پیچیدگی پیاده‌سازی متدولوژی SECI به طور نسبتاً ساده‌تری نسبت به برخی متدولوژی‌های دیگر قابل پیاده‌سازی است.

این متدولوژی بیشتر بر ارتباطات انسانی و فرهنگ سازمانی تمرکز دارد که ممکن است در برخی مواقع ساده‌تر به نظر بیاید.

2. متدولوژی اکونومیکس:
– این متدولوژی جهت پیاده سازی مدیریت دانش بر اساس تجربیات گذشته، تصمیم‌گیری‌های آینده و تاثیر مدیریت دانش بر موفقیت سازمان تمرکز دارد.

پیچیدگی پیاده‌سازی متدولوژی اکونومیکس در پروژه های مدیریت دانش به دلیل تمرکز بر تجربیات گذشته و تاثیر مدیریت دانش بر موفقیت سازمان ممکن است نیاز به تحلیل دقیق تری داشته باشد که ممکن است پیچیدگی بیشتری را نسبت به متدولوژی‌های دیگر ایجاد کند.

3. متدولوژی توسعه مدیریت دانش (KMD):
– این روش در سازمان‌ها طراحی شده است و از فرآیند تحلیل مدیریت دانش و رویکردهای مختلف برای این منظور استفاده می‌کند.

پیچیدگی پیاده‌سازی روش توسعه مدیریت دانش (KMD) به عنوان یک فرآیند توسعه و تحلیل برای مدیریت دانش در سازمان‌ها طراحی شده است که ممکن است نیازمند منابع و زمان بیشتری برای پیاده‌سازی باشد. با این وجود برای اجرای پروژه های مدیریت دانش از این روش زیاد استفاده می شود.

4. متدولوژی مدیریت دانش پذیرفته شده (AKM):
این روش بر اساس مبانی علمی مدیریت دانش ایجاد شده است و بر روی فرآیندها، اهداف و استراتژی‌های سازمانی تمرکز دارد.

بر اساس روش مدیریت دانش پذیرفته شده (AKM) برای اجرای پروژه های مدیریت دانش مبانی علمی مدیریت دانش ایجاد شده است که ممکن است نیاز به دانش تخصصی بیشتری برای پیاده‌سازی داشته باشد. این روش در مدیریت دانش در ایران زیاد استفاده نمی شود

5. متدولوژی مدیریت دانش دیوید گور:
این متدولوژی تاکید بر اهمیت برقراری فرهنگ سازمانی برای تسهیل به اشتراک گذاری دانش دارد و بر ایجاد ارتباطات موثر میان اعضای سازمان تاکید دارد.

این روش بر ایجاد فرهنگ سازمانی و ارتباطات موثر تاکید دارد که ممکن است نیاز به تغییرات عمیق در سازمان و تعاملات بین اعضا را به همراه داشته باشد.

6.استاندارد ISO 30401 :
این استاندارد بوسیله سازمان بین المللی استاندارد معرفی شده و الزامات کلی در زمینه نحوه طراحی، اجرا، کنترل و پایش و درنهایت اصلاح و بهبود یک نظام مدیریت دانش را ارائه می کند.

این استاندارد به معرفی ابزارهای خاصی نمی پردازد و در هر سازمانی قابل پیاده سازی است مزیت ان امکان اخذ گواهینامه استاندارد ISO 30401 می باشد.

این متدولوژی‌ها تنها چند نمونه از روش‌های معروف برای پیاده‌سازی مدیریت دانش هستند.

انتخاب متدولوژی مناسب بر اساس نیازها، اهداف و ساختار سازمان اهمیت دارد تا پیاده‌سازی موفقیت‌آمیزی انجام شود.

مشاور طرحریزی و اجرای این نظام وظیفه دارد بر اساس تجربه و سطح بلوغ در سازمان متدولوژی مناسب را انتخاب کند.

کلمات کلید:
مشاور_اجرای_مدیریت_دانش_نرم_افزار_ مدیریت_دانش

شرح:

• الزامات مدیریت دانش چیست،
• فن آوری های پیاده سازی مدیریت دانش ،
• نرم افزار مدیریت دانش ،
• استانداردها و روش های پیاده سازی مدیریت دانش،
• شرکت مشاور مدیریت دانش،
• متدولوژی های پیاده سازی مدیریت دانش،
• اخذ گواهینامه استاندارد ISO 30401 ،
• مدیریت دانش سازمانی